In het nieuws is de wisselende berichtgeving erover bijna niet bij te houden en deskundigen zijn er over verdeeld: het pensioen. Weinig mensen weten nog hoe het zit: zo verwarrend zijn alle recente veranderingen op het gebied van de Algemene Ouderdoms Wet (AOW) en de andere voorzieningen voor de oude dag. Het pensioenstelsel is al een tijd op de schop. Maar wat betekent dat allemaal specifiek voor jou?

Misverstanden rond AOW

Waar veel mensen zich in vergissen, is het berekenen wanneer zij recht gaan krijgen op AOW. Veel belangstellenden kijken op MijnPensioenoverzicht.nl om zich te oriënteren. Hierop is informatie te zien die door de pensioensector verzameld is.

Er ontstaan veel misverstanden over hoe het nu precies zit en wanneer iemand bijvoorbeeld het staatspensioen krijgt. De AOW-leeftijd is op dit moment 67 jaar en 3 maanden. Dat geldt echter alleen voor personen die dat in 2022 zullen ontvangen. Voor mensen die later geboren zijn, valt de AOW-leeftijd dus óók later uit. Ben je bijvoorbeeld nu 40 jaar, dan zul je pas op je 70ste de AOW ontvangen. Dit is echter niet goed terug te vinden op overzichten.

In de wet is namelijk vastgelegd dat de AOW-leeftijd vanaf 2022 aan de levensverwachting wordt verbonden. Dit betekent concreet dat ze op je 65ste verjaardag kijken naar wat de ‘geslachtsneutrale periode-levensverwachting’ op dat moment is. Voor de jaren 2000-2009 was dat volgens de sterfteprognose van het Centraal Bureau voor Statistiek 18,26 jaar. Verwacht wordt dat mensen steeds ouder worden, wat betekent dat je ook steeds later je AOW zal krijgen. Je weet echter pas vijf jaar van te voren vanaf wanneer jij precies recht hebt op je AOW.

Steeds later met pensioen: gevolgen

Op 1 januari 2018 gaat de officiële pensioenleeftijd naar 68 jaar. Wat voor veel mensen soms verwarrend is, is dat dit losstaat van de AOW. Het gaat om een richtlijn van de overheid, die gevolgen heeft voor het pensioen dat je opbouwt via pensioenfondsen van werkgevers of waarvoor je zelf geld opzij zet. Want als je pas later met pensioen kunt, gaat de pensioenpremie omlaag omdat je nu statistisch gezien één jaar minder lang pensioen krijgt en één jaar langer pensioen kunt opbouwen.

Een ander gevolg van het verhogen van de officiële pensioenleeftijd van 67 naar 68 jaar is dat het moeilijker wordt om het overzicht te behouden. Op mijnpensioenoverzicht.nl staan er verschillende potjes: een eerste potje met wat je krijgt tussen je 65ste en je 67ste opgebouwd voor 2014; een potje wat je krijgt vanaf je 67ste en nu nog een derde potje met wat je vanaf je 68ste krijgt. Je kunt natuurlijk wel de uitkering laten samenvallen met wanneer je pensioen start, maar het vergt wel wat rekenwerk om dan precies te weten wat je krijgt. Het feit dat de AOW-leeftijd ook nog eens anders is, maakt het er allemaal niet overzichtelijker op.

Overigens kun je altijd nog zelf beslissen wanneer je met pensioen gaat. Dat de overheid de officiële pensioenleeftijd verhoogt naar 68 jaar wil namelijk niet zeggen dat jij verplicht bent om tot je 68ste door te werken. Wel maakt de overheid langer doorwerken financieel interessanter, omdat je pensioenpremie aftrekbaar is. Ook krijg je bij de meeste pensioenregelingen een lagere maandelijkse uitkering als je eerder met pensioen gaat.

Nabestaandenpensioen

En dan is er ook nog zoiets als het nabestaandenpensioen. Dit is een uitkering die je krijgt als je partner komt te overlijden. Er zijn verschillende soorten nabestaandenpensioenen. Vooreerst is er de basisuitkering waarop je vanuit de Algemene nabestaandenwet (Anw) automatisch recht hebt. Dit kan aangevuld worden met een uitkering vanuit een (particuliere) levensverzekering of met een aanvullend nabestaandenpensioen van de zaak, dat jouw partner heeft opgebouwd toen hij / zij in loondienst werkzaam was.

De laatste jaren heeft de overheid het nabestaandenpensioen (Anw) versobert wat er volgens pensioendenktank Netspar toe geleid heeft dat nog maar weinig mensen recht hebben op een Anw-uitkering na het overlijden van zijn / haar partner. Tegelijkertijd is er volgens Netspar een “woud aan regelingen” ontstaan waardoor het nabestaandenpensioen voor veel mensen ondoorzichtig is geworden en geen zekerheid meer biedt. Sluipenderwijs is namelijk een steeds groter deel van het risico bij henzelf komen te liggen. Veel mensen realiseren zich bijvoorbeeld niet wat het effect is van veranderingen in hun persoonlijke leven op het nabestaandenpensioen. Zo houdt een andere baan, tijdelijk zelfstandig werken, scheiden, ongeregistreerd samenwonen soms flinke financiële risico’s in voor het nabestaandenpensioen.

Anders rekenen

Er zijn deskundigen die stellen dat het hele basisidee rondom pensioenen eigenlijk moet veranderen. Dat komt neer op eerder nadenken over hoe je wilt leven en wat dat kost. Een deel van de pensioengerechtigden blijkt namelijk ruimer te kunnen leven na hun pensioen dan toen zij nog werkten. Je zou kunnen denken dat er dan teveel is opgebouwd. Van die luxe had je wellicht al eerder willen genieten! “Een goed pensioen is genoeg geld op het juiste moment in je leven”, stelt Casper van Ewijk, hoogleraar economie in Tilburg en aan de Universiteit van Amsterdam en lid SER-commissie Toekomst Pensioenstelsel. Hij pleit voor een nieuw pensioenstelsel dat ambitieus is en zekerheid biedt maar tegelijkertijd maatwerk, aansluitend bij de persoonlijke situatie, mogelijk maakt. “Dus niet nog meer sparen voor je oude dag, als je dat geld als dertiger veel harder nodig hebt. Maar ook niet te weinig sparen, waardoor je na je pensioen bent aangewezen op sociale voorzieningen”.

Onduidelijkheid over pensioen opgelost

Als jij wilt weten wat jij het beste kunt regelen voor je oude dag, of misschien wel eerder, dan is een gesprek bij een financieel planner zeker aan te raden. Wij duiken met jou volop in de situatie waarin je verkeert om een grondige analyse te maken. Wij kunnen je helpen je wensen op een rij te zetten. Daarbij kan een plan van aanpak worden opgesteld, zodat jij met een gerust hart de toekomst tegemoet kunt gaan. Neem gerust contact op voor meer informatie!