Met de start van het nieuwe jaar 2024 in zicht, zijn veel mensen al aan het nadenken over hun “goede voornemens”. Gezonder leven, afvallen, meer sporten, stoppen met roken, (be)sparen,… het zijn maar enkele voorbeelden van de goede intenties die de meeste mensen voor het komende jaar hebben. Maar hoe goed bedoeld ook, slechts 8 tot 12 procent van de mensen houdt deze goede voornemens daadwerkelijk vol. “Good resolutions are simply checks that men draw on a bank where they have no account”, aldus Oscar Wilde. Om je goede voornemens te laten slagen, is het belangrijk dat je voor jezelf op een rijtje zet waaróm je dit voornemen hebt en vervolgens een goede strategie bedenkt om je doel te bereiken. In dit artikel bespreek ik een aantal goede financiële voornemens en hoe je ze (beter) kunt volhouden. 

Financiële goede voornemens

Sinds 2018 doet Wijzer in Geldzaken jaarlijks onderzoek naar de financiële goede voornemens van Nederland. Maar liefst drie kwart van de Nederlanders vindt het belangrijk om financiële goede voornemens te hebben. Meer sparen en minder geld uitgeven voeren ieder jaar de lijst met voornemens aan. Dit zijn voor 2024 ook weer de grootste prioriteiten en de voornemens die spontaan het meest worden genoemd. Besparen willen we vooral op de dagelijkse boodschappen, andere winkeluitgaven en energie/gas. Een opvallend verschil met vorig jaar is dat, ondanks dat het energieplafond wordt beëindigd, besparen op energie en gas nu niet meer de topprioriteit is. Het staat met 37 procent wel nog stevig op nummer 3. Ook willen we in vergelijking met vorig jaar minder beknibbelen op vakanties. 

Wordt een lijst met mogelijke voornemens voorgelegd, dan kiezen de meeste respondenten voor “sparen voor een buffer” (43 procent), “zuiniger aandoen” (42 procent) en “minder onnodige uitgaven doen” (41 procent). Andere intenties zijn bijvoorbeeld de rekeningen op tijd betalen, niet rood staan, een overzicht van inkomsten en uitgaven of een (digitaal) huishoudboekje bijhouden, consuminderen, schulden aflossen en vaker met kinderen over geldzaken praten. Iets meer dan vorige jaren neemt een deel van de Nederlanders zich voor om meer met pensioen bezig te zijn, door bijvoorbeeld in ieder geval jaarlijks op Mijnpensioenoverzicht.nl in te loggen of extra geld voor het pensioen opzij te zetten. 

Interessant is dat Wijzer in Geldzaken in dit onderzoek ook naar de financiële situatie van de Nederlandse respondenten peilt. Positief is dat meer Nederlanders aangeven dat ze gemakkelijk(er) rond kunnen komen (76 procent ten opzichte van 69 procent vorig jaar) en dat zij voor sparen voor een buffer dus ook meer ruimte in hun huishoudportemonnee zien. Maar liefst 73 procent van de Nederlanders verwacht “waarschijnlijk wel” 2.000 euro buffer te hebben als ze met onvoorziene kosten geconfronteerd worden. Vorig jaar lag dat aandeel nog op 65 procent. Vooral de groep die “zeker wel” 2.000 euro opzij kan leggen is toegenomen (50 procent ten opzichte van 36 procent vorig jaar). 

Van voornemen naar realiteit

De start van het nieuwe jaar aangrijpen als een persoonlijke nieuwe start, waarin je “slechte” gewoontes verruilt voor “goede” en aan de slag gaat met het realiseren van je doelen, is op zich een goed plan. Het begin van het nieuwe jaar fungeert als een psychologische “reset knop” om aan een “fresh start” te werken. Toch blijkt slechts een kleine minderheid die goede intenties waar te maken. Meer nog, de meeste voornemens sneuvelen al in de eerste weken van januari. Dat komt vooral omdat het vaak moeilijker is dan verwacht om gewoontes af te leren. Gewoontes zijn handelingen die je regelmatig en als het ware op de automatische piloot uitvoert. Vaak is dat positief; dagelijks voer je heel veel handelingen uit zonder dat je er echt over na moet denken. Maar sommige gewoontes wil je liever veranderen, zoals roken of ongezond snacken bij de televisie. En dan merk je dat gewoontes ook hardnekkig zijn. Ons brein kiest liefst de weg van de minste weerstand en wil gewoon doorgaan met het oude gedrag. 

Uit het “New Year’s Resolution”-project van psycholoog Richard Wiseman (2007) blijkt dat vooral wilskracht aan de grondslag ligt bij de mensen die hun voornemens tot een succes weten te brengen. Wat ook helpt is om het bij één goed voornemen per jaar te houden, zodat je je slechts op één verandering hoeft te focussen. Bovendien kies je liever een nieuw goed voornemen dan dat je een nieuwe poging waagt op “mislukte” voornemens van vorig jaar. Ga voor een doel dat écht iets voor je betekent en ga voor jezelf na waaróm je het zo belangrijk vindt. En tot slot het allerbelangrijkste: koppel doelgerichte actie aan je goede voornemen. Maak gedetailleerde plannen. Is je goede voornemen bijvoorbeeld om te gaan hardlopen? Plan het dan meteen in je agenda in: bijvoorbeeld “iedere dinsdag en donderdag om 18u hardlopen”. Hoe concreter je bent, hoe gemakkelijker het is om je eraan te houden. Wil je een andere baan? Plan dan je stappen: de eerste week werk je aan je cv, de tweede week ga je concreet na hoe die nieuwe uitdaging er voor jou uitziet, de derde week zoek je vacatures die bij je passen enzovoort. 

Wiskracht is belangrijk bij het volharden in goede voornemens. Maar het helpt als je voor jezelf goed op een rijtje zet waarom het zo belangrijk is om te volharden en wat voor voordeel het voor jou (en je omgeving) oplevert als je slaagt. Ook een aanrader is om je omgeving op de hoogte te stellen van je goede voornemen. Ze kunnen je niet alleen helpen maar zijn meteen ook een “stok achter de deur” om je doel na te (blijven) jagen.

Hulp bij financiële voornemens

Uit het onderzoek van Wijzer in Geldzaken blijkt dat bijna 6 op de 10 Nederlanders januari een goed moment vindt om de inkomsten en uitgaven op een rij te zetten. Als je voor jezelf financiële goede voornemens of doelen hebt gezet voor komend jaar (of jaren), dan is inzicht in jouw financiële situatie een goed vertrekpunt. Maar niet alleen in de situatie nu, maar ook die van straks en later spelen een rol bij het realiseren van je doelen. 

In de manier waarop ik voor mijn cliënten aan financiële planning doe, staan doelen centraal. Ik heb in een eerdere blog al meer verteld over deze “goal-based financial planning”. Ik stel een financieel plan op waarin jouw vermogen nu, straks en later op een tijdlijn wordt gezet tegenover je doelen. We inventariseren wat jouw mogelijkheden (nu, straks en later) zijn om je doelen te realiseren. Welke manieren van vermogensopbouw vallen binnen je mogelijkheden? Waar voel jij je comfortabel bij? Zijn er nog verzekeringen, beleggingen of besparingen waar je niet aan gedacht hebt of die je anders of beter kunt organiseren? In het plan zie je concreet welke stappen je kunt zetten, én wanneer je ze zet om je doel te bereiken. Die concrete stappen maken het, zoals eerder hierboven al aangegeven, gemakkelijker om je voor je doel te engageren. 

Een bijkomend voordeel van werken met een financieel planner, is dat je een financieel deskundige aan je zijde hebt. Wie durft te zeggen helemaal op de hoogte te zijn van alle actuele financiële wetgeving en regels? Volgens Wijzer in Geldzaken is het aantal mensen dat niet goed weet wat de invloed is van veranderingen in regelgeving op hun portemonnee ten opzichte van vorig jaar gestegen tot 45 procent. Een kleine test. Ben jij er bijvoorbeeld mee bekend dat vanaf volgend jaar de actuele maandlasten van de studieschuld leidend zullen zijn bij het vaststellen van de hypotheek? Of dat de zogeheten “jubelton” (de schenkingsvrijstelling eigen woning) vanaf 2024 helemaal is verdwenen. Ben je op de hoogte van de verhoging van de onbelaste vergoeding voor vrijwilligers? Wat weet je inhoudelijk van de plannen van het kabinet in verband met box 3 en de nieuwe pensioenwetgeving? Hoe interessant is het nog voor jou als particulier om in vastgoed te beleggen door alle veranderde regelgeving? En hoe spelen al deze veranderingen op elkaar in? Met mijn ruim 20 jaar ervaring als financieel planner én als financieel opleider, is het voor mij een tweede natuur om mijn financiële kennis actueel en mijn expertise hoog te houden. En daar heb jij, als mijn cliënt, natuurlijk baat bij. Je kunt erop vertrouwen dat wij samen de voor jou beste strategie bepalen om jouw doelen, nu, straks en later, te behalen.   

Wil je hier graag meer over weten? Neem gerust contact met me op! 

Monique Londema CFP®, gecertificeerd financieel planner, m.londema@nlpa.nl